Hans Vloet en Friso Laros over het onderwerp: "energietransitie binnen budget".

Energietransitie is volop in de aandacht en heeft te maken met de wereldwijde klimaatverandering. Zo is de gemiddelde temperatuur over de afgelopen eeuw gestegen, zijn de hoeveelheid en intensiteit van neerslag toegenomen en komen zeer warme dagen steeds vaker voor. De veranderingen zijn voor een deel te wijten aan ons energiegebruik en de opwekking daarvan. Om de klimaatverandering tegen te gaan hebben wereldleiders in 2015 op de klimaatconferentie in Parijs besloten in te zetten op een massale verandering van ons energiesysteem. Deze verandering wordt ook wel de energietransitie genoemd.

Het doel van de energietransitie is om deze klimaatverandering zoveel mogelijk af te remmen. De overstap op duurzame (hernieuwbare) energie beperkt de uitstoot van CO2 en is daarmee één van de kerndoelen van de energietransitie.

Binnen Klictet een veel besproken onderwerp. Hoe vertalen we de energietransitie naar de gebouwde omgeving? En hoe verwerken we dit in de budgetten van onze opdrachtgevers? We vragen het aan onze adviseur installaties Hans Vloet en BIM-Engineer Friso Laros. Hoe kijken zij tegen de energietransitie aan? Waar zien zij kansen en mogelijkheden? Hoe gaan ze hiermee om in hun dagelijkse werkzaamheden?

Van het gas af

Het is ondertussen voor iedereen duidelijk dat we geleidelijk van het gas af moeten. Omdat we daardoor volledig overgaan op elektra, ontstaan er helaas problemen met het elektra netwerk. Energie die wordt opgewekt kunnen we niet altijd meer kwijt en netbeheerders geven aan dat het netwerk vol raakt. De wet- en regelgeving voor nieuwbouw van woningen en gebouwen wordt steeds strenger. Deze moeten bijna energieneutraal (BENG) opgeleverd worden. Hier ontstaan diverse dilema’s en Hans vraagt zich af hoe we die op gaan lossen met zijn allen. Dit zijn ontwikkelingen die ik continu in de gaten hou, zegt Hans, en hij is vooral erg benieuwd naar het ‘hoe?’. 
De energietransitie gaat gepaard met veel kosten, zoals bijvoorbeeld kosten voor het (tijdelijk) opslaan van energie via accu batterijen, water batterijen of waterstof opslag, bij wie gaan deze verhaald worden?

Dan hebben we ook nog de uitdaging met hoog temperatuur systemen, voegt Friso toe. Hiervoor is een warmtepomp veel minder geschikt. In berekeningen kom je dan met gasgestookte boilers nog steeds veel voordeliger uit, ook voor de lange termijn. Dit zijn soms moeilijke beslissingen die door opdrachtgevers gemaakt moeten worden. Gelukkig zie je wel dat opdrachtgevers steeds meer intrinsiek gemotiveerd zijn om voor duurzame alternatieven te kiezen. Daardoor komt er meer ruimte in het budget en kunnen we vaak toch voor een duurzaam alternatief kiezen.

Energietransitie binnen budget

Het is onze taak om tijdens een project de wensen van onze opdrachtgevers zoveel mogelijk inzichtelijk te krijgen. Deze wensen samen met alle gebouwdata gebruiken wij om verschillende variantenstudies door te rekenen. Daardoor kunnen we de klant altijd meerdere opties voorstellen voor de inrichting van de installaties. Uiteraard rekenen we deze varianten ook voor de lange termijn door en letten daarbij ook op de energie- en exploitatiekosten. Volgens Friso zit de uitdaging in het vinden van een technische oplossing waarin zo min mogelijk techniek zit. Techniek is nu eenmaal gevoelig voor storingen en we willen niet dat de klant achteraf nog geconfronteerd wordt met torenhoge onderhoudskosten. Energietransitie kost geld maar het moet niet ook nog in de exploitatie veel duurder zijn.

Hans voegt toe dat de opdrachtgevers het vaak prettig vinden dat we integraal kijken en niet enkel en alleen naar de technische installaties. Glas, zonwering, isolatie, het zijn allemaal zaken die wel de installaties raken. Daarom moeten we daar ook kritisch naar kijken en het in ons advies meenemen. De klant krijgt dan veel meer waarde voor zijn geld, vooral op de lange termijn, je maakt namelijk geen installatie voor 5 jaar. Daarnaast moeten we alle maatregelen die invloed hebben op beheer en onderhoud niet vergeten, dat nemen we ook mee. 

Vol energie naar 2050

Ook al zijn er nog vele vraagtekens, wij gaan zeker vol goede moed op naar 2050 waarin we van het gas af moeten zijn. We zijn erg benieuwd naar de ontwikkelingen van andere oplossingen naast all electric. Biomassa en hout staan onder druk, maar we zien wel dat er meer lokaal naar andere mogelijkheden voor energie wordt gezocht. Een mogelijke oplossing is dat we meer gaan naar het delen van energie via een smart grid systeem, dit is een elektriciteitssysteem dat de vraag naar elektriciteit beïnvloedt aan de hand van het aanbod. Kort gezegd: iemand met teveel energie zal dit gaan delen met anderen die op dat moment energie nodig hebben. Hier zijn we wel afhankelijk van de spelregels op dit gebied, dus de rol van de overheid.

Energie uit water is ook een interessante ontwikkeling die we zeker blijven volgen. Er zijn al volop mogelijkheden maar zijn deze voldoende voor 2050? Hoe snel gaan de ontwikkelingen? Dat is ook voor ons nu nog onduidelijk. Toch proberen we met de middelen die we nu hebben zoveel mogelijk de energietransitie te versnellen en blijven we deze onder de aandacht brengen bij onze opdrachtgevers.

Voor de overheid zien we nog de uitdaging om duidelijker te worden in subsidieregelingen. Nu is er vaak alleen subsidie bij aanschaf van installaties maar niet over de looptijd. Dit zou een mooie impuls kunnen geven bij de keuze voor duurzame alternatieven. Daarnaast zijn subsidies nu erg onzeker. Wat er beschikbaar is aan subsidies op het moment dat de installatie wordt gekozen, kan heel goed al niet meer beschikbaar zijn op het moment van plaatsing. 

Persoonlijke interesse

Voor Friso is de energietransitie binnen de gebouwde omgeving een belangrijk onderwerp binnen zijn functie als BIM-engineer. Hij is altijd bezig om een zo slim mogelijke oplossing te creëren met een zo eenvoudig mogelijke techniek. “Ik streef ernaar om de meest duurzame oplossing te kiezen maar het moet wel werken”.

Voor Hans komt de interesse vanuit een andere hoek: Ik vind het mooi om te zien hoe mijn kinderen, en dus de nieuwe generatie, nadenken over duurzaamheid en circulariteit. Dit zie je ook in hun opleiding terugkomen. Als er een nieuwe innovatie voorbijkomt wil ik daar meer over weten en blijf ik volgen of het aanslaat of niet. Omslag in bouwmethodieken, zoals we nu meer overgaan op houtbouw bijvoorbeeld, vind ik ontzettend interessant. Er ontstaat een volledig nieuwe mindset op dit moment en ik ben heel nieuwsgierig waar dat ons naartoe gaat brengen in de toekomst.

Enthousiast geraakt over dit verhaal en benieuwd hoe u de energietransitie binnen uw gebouw in kunt zetten? Aarzel niet en neem contact met ons op om dit bespreekbaar te maken.